Her yerde birçok kişi strateji tanımı yapıp birçok yorumlar getirmeye başladı, ben de yaptım. Hatta VUCA başlangıç zamanlarında “strateji öldü mü?” diye düşündüğüm bile oldu.
Ama yine çözüm Drucker’da.
Peter Drucker, genellikle modern yönetimin babası olarak anılır, görüşlerinin büyük bir kısmı yıllar içerisinde eskimemiş, tam tersine pekişmiştir.
İş stratejisine yaklaşımı, bütünsel ve disiplinli düşünce süreçlerine vurgu yapar.
Drucker, stratejiyi “Kuruluşun hedeflerine ulaşmasını ve kapsamını, kaynaklarını ve faaliyetlerini uzun vadede çevresel değişikliklere uyarlamasını amaçlayan bir faaliyetler silsilesidir.” Diye tanımlar.
Drucker’ın bu yaklaşımdaki bazı ana unsurları aşağıdaki gibi özetlenebilir:
İş Teorisi: Drucker, “İş Teorisi” kavramını ortaya atmıştır. Bu kavram, bir şirketin başarılı olabilmesi için çevre, misyon ve ana yetkinlikler hakkındaki varsayımlarının gerçeklikle uyumlu olması gerektiğini savunur. Bu varsayımların sürekli olarak test edilmesi ve güncellenmesi gerektiğini söyler.
Hedeflerle Yönetim (MBO): Drucker’ın yönetime en etkili katkılarından biri olan MBO, organizasyonun hedefleriyle uyumlu net ve ulaşılabilir hedefler belirlemeyi içerir. Bu yöntem, organizasyonun tüm üyelerinin ortak hedefler doğrultusunda çalışmasını sağlayarak verimliliği ve hesap verebilirliği artırır.
Bilgi Çalışanlarının Verimliliği: Drucker, geleceğin bilgiye dayalı organizasyonlar tarafından domine edileceğini ve bilgi çalışanlarının kritik bir rol oynayacağını öngörmüştür. Bu çalışanların, geleneksel komuta ve kontrol yöntemleri yerine, amaca, özerkliğe ve sürekli öğrenme fırsatlarına sahip olarak yönetilmesi gerektiğini vurgulamıştır.
Yenilikçilik ve Girişimcilik: Drucker, yenilikçiliğin organizasyon kültürüne entegre edilmesi gereken sistematik bir süreç olması gerektiğini savunur. “Yaratıcı yıkım” kavramının önemine vurgu yaparak, işletmelerin rekabetçi kalabilmek için sürekli olarak yenilik yapmaları ve eski ürün ve uygulamaları terk etmeye istekli olmaları gerektiğini söyler.
Müşteri Odaklı Yaklaşım: Drucker, bir işletmenin asıl amacının müşteri yaratmak ve elde tutmak olduğunu söyler. “İşletmenin ne yaptığını düşündüğünün gerçekten çok az değeri vardır, çünkü önemli olan müşterilerin değer olarak neyi belirlediğidir” der. Bu, müşteri ihtiyaçlarını anlamayı ve beklentileri aşan değer sunmayı içerir. Bu müşteri odaklı yaklaşım, bugünün etkili iş stratejisinin temel taşlarından biri olmaya devam etmektedir.
Etik ve Sosyal Sorumluluk: Drucker, işletmelerde etiğin ve sosyal sorumluluğun önemini vurgulamıştır. Şirketlerin yalnızca kâra odaklanmak yerine, topluma olan etkilerini de göz önünde bulundurarak, bulundukları topluluklara olumlu katkılarda bulunmaları gerektiğine inanmıştır.
Peter Drucker’ın stratejiye yaklaşımı, zamanının ötesinde olup, özellikle VUCA dünyasında bugünün vizyonuyla oldukça uyumludur. İşte bu vizyonun günümüz stratejik ilkeleriyle nasıl örtüştüğüne dair bazı noktalar:
- Bilgi ve Yenilikçilik Üzerine Vurgu: Drucker, bilgi tabanlı ekonomilerin yükselişini ve yenilikçiliğin kritik rolünü uzun zaman önce öngörmüştür. Bilgiyi sürekli iyileştirme ve yenilikçilik için kullanma odağı, bugün entelektüel sermaye ve yaratıcı süreçler üzerinden rekabetçiliği sürdürme vurgusuyla tamamen örtüşmektedir.
- Müşteri Odaklı Yaklaşım: Drucker’ın müşteri yaratma ve elde tutma amacı, günümüzün müşteri deneyimi ve kişiselleştirme odaklı stratejileriyle güçlü bir şekilde bağdaşmaktadır. Modern stratejiler, müşteri ihtiyaçlarını anlamak ve karşılamak üzerine yoğunlaşır, bu da Drucker’ın temel ilkeleriyle doğrudan uyumludur
- Esneklik ve Uyumluluk: Drucker’ın adaptasyon gerekliliği üzerine düşünceleri, özellikle “planlı terk” (modası geçmiş uygulamaların sistematik olarak terk edilmesi) konsepti, günümüzde hızlı teknolojik ve pazar değişimlerine karşı hayatta kalmak için esnek olma ihtiyacı ile örtüşür.
- Etik ve Sosyal Sorumluluk: Drucker’ın etik ve sosyal sorumluluklar üzerindeki vurgusu, günümüzün kurumsal sosyal sorumluluk ve sürdürülebilirlik stratejilerinde kritik bir bileşen olarak öne çıkar.
- Hedeflerle Yönetim (MBO): Bu yöntem, günümüzde net ve ölçülebilir hedefler belirleyerek organizasyon genelinde hizalanmayı sağlamak için kullanılan uygulamalarla uyumludur. Değişimi yönetmek ve stratejik hedeflere ulaşmak için yapılandırılmış ancak esnek bir yaklaşım sunar.
- İnsan ve Liderlik Üzerine Odaklanma: Drucker’ın liderliğin önemi, özellikle dönüşümcü liderlik üzerine odaklanması, günümüzde çalışanları güçlendirme ve güçlü bir organizasyon kültürü oluşturma vurgusuyla örtüşmektedir. Bilgi çalışanlarını motive etmek ve onlara bir amaç sağlamak, modern insan kaynakları yönetimi uygulamalarıyla doğrudan uyumludur.
Drucker’ın ileri görüşlü ve bütünsel strateji yaklaşımı, bugünün hızlı değişen iş dünyasında karşılaşılan zorluk ve fırsatları önceden tahmin etmiş, modern stratejik yönetimin temel taşlarıyla örtüşen prensipleri içermektedir. Bu nedenle, Drucker’ın yaklaşımı, günümüz stratejik gereksinimleriyle nerdeyse tamamen uyumludur.
Burada unutulmaması ve göz ardı edilmemesi gereken ve Drucker atfedilen: “Kültür stratejiyi kahvaltıda yer” sözüdür.