VİRÜS MÜ, SONRASI MI KÖTÜ

Birleşmiş Milletlerin hazırladığı bir rapora göre pandemi sonrası virüsün ölümcül etkileri virüsün kendi öldürdüklerinden kat be kat fazla olacak. Virüsün gelişmekte olan ekonomilerdeki yıkıcı etkisi çok can alacak.

Pandemi sonrası durgunluk yaklaşık 420 milyon insanı açlık sınırına doğru itecek.

Dünya en yıkıcı dönemlerden birini yaşıyor.

Özellikle yaşamak için insanların bir araya gelmesi şart olan endüstrilerin yok oluşu çok hızlı olacak.

Hava yolculuğu nerede iki aydır yapılamıyor, yapılmaya başladığında insanların ne kadarı uçağa binmeyi arzu edecek, ne kadar süreyle bu yeni alışkanlığını sürdürecek? Bilmiyoruz.

CNN’e göre salgının hava yolu endüstrisine kaybettirdiği miktar yaklaşık $113 milyar. Buna bağlı olarak uçak endüstrisinin ve hava yolları şirketlerinin bit çoğunun yok olması an meselesi. Dünyanın en güçlü uçak şirketlerinden Boeing birkaç hafta içerisinde devletten yardım alır duruma düştü.

Sinemalar, tiyatrolar ne olacak? Universal ilk kez çekimini bitirdiği “Trolls 2” filmini ilk kez sinemalardan önce online olarak vizyona soktu.

Büyük mağazacılığın hali ne olacak? Kohl’s and Gap ABD’de bu hafta açılıyor, bu arada J. Crew and Neiman Marcus iflas müracaatı yapmış durumda. Macy’s hisse sentleri %60 düştü. E-ticaret zaten bunları zorluyordu şimdi de öldürecek mi?

Yaşanan günler, e-ticaret kullanımını hızla yükseltti, alışkanlıkları olmayanlar bile kullanmaya başladı ve alıştı. Bazılarımız sadece bazı alışverişlerini online yaparken şimdi nerede ise hepsini öyle yapmaya başladı. Alışkanlıklar değişiyor ve bu değişim kalıcı bir hal alacak. Belki de pandemi öncesi öngördüğümüz değişim hızı on yıl zaman atladı.

Oteller, restoranlar, barlar, kafeler ne yapacak? Ben yaş kısıtlaması nedeni ile ilk kez geçen Pazar dışarı çıkabildim. Mahallemizdeki bir kafe-pastane, ve daha ilerideki ufak bir lokanta eşyalarını boşaltmıştı bile.

Küçük esnafın, özellikle bakkal, fırın, manav, kasap, elektrikçi şimdilik eskisinden iyi gidiyor. Ama ne kadar dayanacaklar? Manav alışverişim internette yeni satışa başlayan bir iki e-ticaret sitesinden yapıyorum, daha ucuz ve çok daha kaliteli hizmet alıyorum. Et alışverişine de başladım, aldıklarım kasaptan biraz daha düşük kaliteli ama daha ucuz, marketten çok daha kaliteli ama biraz daha pahalı.

Ama restoran, kafe, bar gibi küçük ve hatta büyük işletmeler ise zor durumda. İki aydır kapalılar ve en az bir ay daha kapalı kalacaklar. Açıldıklarında ise yeni yönetmelikler ciroların çok düşmesine neden olacak, kaçı kiralarını ve diğer masraflarını karşılayacaklar.

Bu kuruluşlara yeni gelen kurallar belki riski minimize edecek ama bir akşam yemeğinden beklediğimiz keyfi sağlayacak mı?

İçerde yemek yerine dışarı servis çoğalacak ama yeterince ciro sağlayacak mı?

Bunun gibi örnekler o kadar çok ki, eknomilerin daralacaği ve işsizliğin artacağı açık bir şekilde görülüyor. Ve bunları daha da hızlandıracak robot kullanımı, yapay zeka vs. zaten halen hızla gelişmekte, kullanımı artmakta.

Ayrıca uzaktan çalışma, uzaktan eğitim zaten logaritmik bir hızla artıyordu, kriz bunu da on yıl ileriye götürdü.

Evet, alışık olmadıkları için şikayet eden çok ama alışacaklar ve öğrenecekler, bunlar da değişen normlardan olacak.

Yukarıdakilerin toplamının en büyük etkileri de binaların değerlerini değiştirmesi olacak, bir çok yapı ne iyi kullanım analizleri yaparak işlev değiştirecek.

Bu kriz, değişimi çok hızlandırdı ve yıkıcı etkisi virüsün kendi hasarından çok olacak.

One Reply to “VİRÜS MÜ, SONRASI MI KÖTÜ”

Leave a Reply