Bugün KOBİTEK‘de “İş Planı Nasıl Hazırlanır?” başlıklı bir yazı okudum ve gördüğüm kadarı ile temel tanımlamada bile yanlışlarla dolu maalesef.
Yazar, “İş planı, pazarlama planından farklıdır. Pazarlama planı şirket içindir ve şirket tarafından hazırlanır. İş planında ise hedef şirket dışıdır. Ya iş fikrini hayata geçirecek bir yatırımcıyı ikna etmek için veya bir finansman kurumundan ilave sermaye bulmak için hazırlanır. Bu nedenle pazarlama planı konularına ilave olarak tesis, ekipman yatırımları ve organizasyonel konularıda içerir.” demiş.
Neresinden tutsam bilmem ki…
“İş planı, pazarlama planından farklıdır.” – Tabi farklıdır, biri İŞ PLANI, biri PAZARLAMA PLANI, ancak önemli nokta şudur, Pazarlama Planı, İŞ PLANI’nın içerisinde bulunması gereken bir başlıktır.
“Pazarlama planı şirket içindir ve şirket tarafından hazırlanır. “ – Her ikisi de hem şirket içindir hem de şirket tarafından hazırlanır, ancak her ikisinde de dışarıdan destek alınabilir.
“İş planında ise hedef şirket dışıdır.” – Kesinlikle hayır, iş planı öncelikle şirketin sahibi – yöneticisi ve ekibi içindir, ancak ondan sonra üçüncü şahıslar içindir. “Bakınız : İŞ PLANI NEDİR ? KİMLER İÇİN HAZIRLANIR ? adlı Nisan 2006 tarihli yazı ve “Girişimciler İçin Kolay ve Hızlı İŞ PLANI Hazırlama”, Sinemis Yayınları, Ağustos 2011. Ayrıca inceleyeceğiniz yerli ve yabancı kaynaklarda bu konuda hemfikir olacaktır.
“Ya iş fikrini hayata geçirecek bir yatırımcıyı ikna etmek için veya bir finansman kurumundan ilave sermaye bulmak için hazırlanır.” – İş Planı öncelikle iş sahibine – kurucusuna – girişimceye gideceği yolun haritasını çizmek, bu yolda ortaya çıkabilecek engelleri görmek, eğer var ise bu engelleri nasıl aşabileceğini planlaması için yapılır.
Öncelikle gelin İŞ PLANI’nın tanımına bir bakalım ; “İş Planı, şirketinizin geçmişini, gelecek için vizyonunuzu ve bu vizyondaki hedeflerinize varmak için uygulayacağınız planları anlatan çok önemli bir stratejik planlama dokümanı (aracı) ve şirketinizin yol haritasıdır. “. Stratejik bir döküman olması nedeni ile de, öncelikler şirketin kendisi için hazırlanır ve hatta “İş planı, ilk hazırlandığında -bütün diğer planlar gibi- eksik veya yanlıştır; zira ekonomi, siyaset, müşteri tercihleri, teknoloji hakkındaki tüm varsayımlar sürekli değişiklik gösterir ve bu değişiklikler iş planındaki varsayımları etkiler; bu yüzden başlangıçta doğru veya mükemmel bir iş planı olamaz. Yaptığınız iş planı, değişen çevre faktörlerine bağlı olarak sürekli geliştirilmeli ve güncellenmelidir. ” da belirtildiği için sürekli olarak güncellenmek zorundadır. (Tüm alıntılar, yukarıda bahsi geçen kitaptan)
“Bu nedenle pazarlama planı konularına ilave olarak tesis, ekipman yatırımları ve organizasyonel konularıda içerir.” – Burada takıldığım nokta, İş Planının, Pazarlama Planının devamı imişçesine tanımlanması, başta da söylediğim gibi, Pazarlama Planı, İş Planının konularından, başlıklarından biridir. Ayrıca İş Planının içeriğinde, “tesis, ekipman yatırımları ve organizasyonel konular” dışında daha bir çok konu var ki, yazar burada kısıtlı tutmasına karşılık bunlara yazının ilerleyen kısmında değinmiş.
Bir sonraki paragraf da anlam olarak oldukça kafamı karıştırdı ; “İş planı potansiyel bir yatırımcıya dönük olduğu için bütün plan ikna etmeye dönük bir mantıkla ve şu soruların cevabını verecek şekilde kurgulanmalıdır.“. Kanımca iş planı, üçüncü şahısları ikna etmeye yönelik olmaktan öte ve önce, kendimizi ikna etmeye yönelik olmalıdır, aksi halde samimi olmaz ve hatta belki de yanıltıcı olmaya yönlendirebilir.
İş planı konusunda her zaman severek kullandığım kullandığım, Charles Lutwidge Dodgson’ın “Alis Harikalar Diyarında” kitabından ;
Alis : Lütfen bana hangi yoldan gitmem gerektiğini söylermisiniz?
Kedi : Nereye varmak istediğine bağlı.
Alis : Farketmez.
Kedi : O zaman hangi yoldan gideceğin de farketmez.
Yani gideceğimiz yolu başkalarına göstermeden önce kendimiz görmeliyiz
Sanırım aşağıdaki yazılar konunun biraz daha açıklanmasına yardımcı olacaktır, üzerlerine tıklayarak ulaşabilirsiniz bu yazılar.
İŞ PLANI KONUSUNDAKİ YANLIŞ İNANIŞLAR
HER İŞ PLANI YANLIŞTIR
İŞ PLANI ÇEŞİTLERİ
Girişimciler ve KOBİ’ler İçin İŞ PLANI – Business Plan – Nedir ?
İŞ PLANI HAZIRLARKEN DİKKAT EDİLEMESİ GEREKEN 8 NOKTA
İŞ PLANI – GEREKLİ Mİ ? GEREKSİZ Mİ ?
İŞ MODELİ (BUSINESS MODEL) İŞ PLANI DEĞİLDİR – 2
İŞ PLANI FİZİBİLİTE ÇALIŞMASI DEĞİLDİR
Merhaba Tufan bey,
Çok önemli bir konuya değinmişsiniz.
Gerçekten de iş planının ne kadar önemli olduğunu kimse anlamıyor veya anlamak istemiyor.
Bahsettiğiniz yazıda olduğu gibi birçok yanlış inanışlar da var.
Aslında bu ilgili yazının yazarı herhalde iş planının tek faydası olarak şirketi satmak için veya bir yerlerden kredi veya sermayedar bulmak için kullanarak hedefine ulaştığından bunun tek faydası olduğuna inanmıştır.
Reel sektörde de maalesef bu tür düşünen ve maalesef bir şekilde de hedeflerine ulaşan kimseler de bulunduğundan gerçek anlamdaki iş planı ve bunun yanındaki yönetim tarzı ile ilgili konular göz ardı edilmekte.
Bu yazınız için ve sürekli bizleri bilginizle aydınlattığınız için teşekkür ederim.
Görüşmek üzere
Özcan Balioğlu