Bir yönetici olarak en büyük ikilem: Astlarınızı mı geliştireceksiniz, yoksa üstlerinizin eksiklerini mi telafi edeceksiniz? Koçluk dengesi nasıl korunur, nerede bozulur?
Yine son zamanlarda gördüğüm bir konu, özellikle KOBİ’lerde orta ve hatta en üst kademenin dahi üstleri (patronları) ile olan ilişkilerindeki en önemli sorunlardan biri üstlerdeki yetersizlik nedeni ile yöneticini üstünü yönetmesi ve eğitmesi gereği oldukça fazla rastlanan bir konu ancak burada buna ayrılacak zaman çok önemli.
Astlara verilen koçluk ile “yukarıya doğru yönetim” (üstlerin eksiklerini telafi etmek veya onları geliştirmek için yapılan çabalar) arasında zaman ve enerji dengesi kurmak gerçekten zor olabilir. Hele üstün eğitimi, yönetimi ve/veya koçluğunu yapmak vaktinizi çoğunu alıyorsa asıl işinize yoğunlaşamazsınız.
Dengeyi Kurmak
- Öncelik Zaman Astlarda (Çoğunlukla): Bir yöneticinin birincil sorumluluğu ekibidir. Astları geliştirmek doğrudan organizasyonel sonuçları etkiler ve sürdürülebilirliği sağlar. Koçluk çabalarının en az %70-80’ini astlara ayırmak iyi bir kuraldır.
- Stratejik Olarak Yukarıya Yönetim:
- Üstlerin belirli becerilere veya bilgiye sahip olmadığı durumlarda, bu eksiklikler karar alma süreçlerini veya işleyişi olumsuz etkileyebilir. Yöneticiler, bu boşlukları doldurmak için “yukarı doğru yönetim” yapmalıdır. Bu, iyi araştırılmış öneriler sunmayı, yeni fikirleri diplomatik bir şekilde tanıtmayı veya dolaylı olarak rehberlik etmeyi içererir.
- Ancak yukarıya yönelik çabalar zamanınızın %20-30’unu aşmaya başladığında, bu, temel sorumluluklarınızı gölgeleyen bir dengesizlik yaratacaktır.
- Zaman Sınırları: Yukarıya yönelik yönetim ajandanızı domine etmeye başlarsa, organizasyonda yapısal veya kültürel sorunlar olabilir. Yöneticilerin uzun vadede üstlerinin zayıflıklarını tamamen telafi etme yükünü taşımaması gerektiğini unutmamak önemlidir.
Olumsuz Denge
Denge şu durumlarda olumsuz hale gelir:
- Ast Gelişimi Zarar Görür: Astları ihmal etmek, ilgisizlik, durağanlık ve performans sorunlarına yol açar.
- Tükenmişlik Başlar: Üstleri eğitmek için harcanan aşırı zaman, karşılıklı fayda veya tanınma olmadan, hayal kırıklığı, azalan iş tatmini ve hatta tükenmişliğe neden olabilir.
- Üstlerle İlerleme Sağlanamaz: Üst, gelişim konusunda direnç gösteriyorsa veya eksikliklerini kabul etmiyorsa, sürekli çaba boşa çıkabilir.
KOBİ Dinamiklerini Yönetmek
KOBİ’lerde, patronların genellikle “her şeyi bildiklerini” iddia ettikleri durumlarda, şu yaklaşımlar faydalı olabilir:
- Değer odaklı içgörüler sunmaya odaklanmak.
- Diğer liderler veya ekiplerle iş birliği yaparak öğrenmeye açık bir kültür oluşturmak.
- Yukarıya yönelik koçluğa yalnızca genel organizasyonel hedeflere destek olduğu ve temel sorumluluklarınızı engellemediği ölçüde yatırım yapmak.
Sonuç olarak, ideal denge yüzdesi organizasyonun kültürüne, yapısına ve önceliklerine bağlı olacaktır. Ancak hedef her zaman net olmalı: Zaman ve çabanız, öncelikli olarak ekibinizin büyümesine ve başarısına hizmet etmeli; üstlerle olan ilişkileri ise diplomatik bir şekilde yönetmelisiniz.
