Girişimcilik gerçekten sadece sıfırdan yaratmak mı demek? Belki de asıl başarı, mevcut olanı cesaretle sorgulayıp yeniden şekillendirmek ve kırılganlığın içindeki gücü görebilmektir. Dünya değişirken girişimcilik anlayışımız da değişiyor.
Genellikle girişimcilik denilince akla ilk olarak sıfırdan yaratma, cesaretle bilinmeyene adım atma ve yepyeni fikirlerle dünyayı değiştirme kavramları gelir. Oysa bugün girişimciliğin yeni ve giderek yükselen bir başka türü daha var: Alım yoluyla girişimcilik (Entrepreneurship Through Acquisition). Bu modelde girişimciler, sıfırdan başlamak yerine mevcut bir işi devralarak büyütmeyi ve dönüştürmeyi amaçlıyorlar.
INSEAD’daki akademisyen Ivana Naumovska’nın dikkat çektiği gibi, halihazırda çalışan bir işletmeyi satın alıp geliştirmek, aslında girişimciliğin risklerini azaltmakla kalmıyor, aynı zamanda sürdürülebilir büyüme için sağlam bir zemin oluşturuyor. Bu yaklaşımı yönetim danışmanlığı ve eğitim verdiğim girişimcilik kurslarında da sıkça dile getiriyorum: Her zaman “Neyi devralabiliriz ve bunu nasıl daha iyi hâle getirebiliriz?” sorusunu sormak kritik önem taşıyor.
INSEAD Explains Entrepreneurship: Becoming an Entrepreneur by Acquisition | INSEAD Knowledge
Yönetim ve strateji geliştirme konusunda önemli bir yetkinlik de kritik düşünme becerisi. The Gazette’de yayımlanan “Dangerously Critical” makalesinde de vurgulandığı gibi, liderlerin sıradanlaşmış, kalıplaşmış düşüncelere meydan okumak üzere riskli sorular sormaları gerekiyor. İş yaşamındaki konfor alanlarını sorgulamak ve mevcut sistemi yeniden değerlendirmek, yenilikçilik ve dayanıklılık kazanmanın en etkili yoludur. Bu durum bana motorsiklet yolculuklarındaki her virajın kritikliğini ve her detayın analizini hatırlatıyor. Yönetimde de her sorun ve her fırsat benzer şekilde kritik analiz ve sorgulama gerektirir.
COLUMN: Dangerously Critical: A Leader’s Path to Better Thinking | The Gazette
Günümüz iş dünyası hiç olmadığı kadar hızlı ve akışkan. Joseph Ambalo’nun da belirttiği gibi, mevcut dönemde işletmeler için değişim ve dönüşüm yapmak, kendilerini yeniden yaratmak açısından mükemmel bir zaman. Yeniden yaratma süreci krizden ziyade fırsatlardan doğuyor. İşte girişimcilik tam da burada devreye giriyor: Mevcut olanı cesurca yenileyerek daha dayanıklı ve güçlü hâle getirmek, değişimin karşısında ayakta kalmanın ve büyümenin anahtarlarından birdir Ben de şirketlerin sadece büyümeyi değil, aynı zamanda belirsizliklere karşı sürdürülebilir bir dayanıklılık oluşturmayı hedeflemesi gerektiğini savunuyorum.
Diğer taraftan, dünyada kırılganlık ve krizlerin arttığını da göz ardı etmemeliyiz. Dünya Bankası’nın son raporuna göre, küresel çapta 421 milyon insan günde 3 doların altında yaşam mücadelesi verirken, çatışma bölgelerinde yaşam standartları dramatik biçimde geriliyor. Ancak bu karanlık tablonun içinde bile bir umut ışığı bulunuyor: Ruanda ve Nepal gibi ülkeler krizlerin ardından toparlanmayı başarmış durumdalar. Bu örnekler, girişimcilikte olduğu gibi, krizlerden çıkışın ve yeniden yapılandırmanın mümkün olduğunu gösteriyor. Dünyanın en kırılgan noktalarında bile parçaları doğru biçimde yeniden bir araya getirerek güçlü yapılar oluşturmak mümkün.
Fragile and Conflict-Affected Situations: Intertwined Crises, Multiple Vulnerabilities
Tüm bu farklı perspektifleri bir araya getirdiğimizde, günümüz girişimciliğinin üç temel prensibini netleştirebiliriz:
- Varolanın Üzerine İnşa Etmek: Alım yoluyla girişimcilik, zaten var olan sistemlerin gücünü kullanarak daha sağlam ve hızlı büyüme sağlar.
- Kritik Düşünce ve Risk Alabilme Cesareti: Mevcut kalıpları sorgulamak ve cesurca hareket etmek, gerçek yenilikçiliğin ve dayanıklılığın temelidir.
- Krizi Fırsata Dönüştürmek: Kırılganlık içindeki potansiyeli görmek ve parçaları yeniden birleştirmek, başarılı girişimciliğin önemli bir bileşenidir.
Son olarak vurgulamak istediğim nokta şu: Girişimcilik artık sadece sıfırdan parlak fikirler yaratmak değil; aynı zamanda mevcut olanı cesurca yeniden şekillendirmek, riskleri akıllıca yönetmek ve krizler içinde bile fırsatları ortaya çıkarmaktır.
Unutmayalım ki, gerçek girişimcilik sadece yeni başlangıçlar yapmak değil, var olanı daha iyi hâle getirmek ve belirsizliği fırsata çevirmektir.
